OBLIGATIONS, ACTIONS TAKEN, PROBLEMS ARISED
• 780 km length
• 506.000 da (as twice large as Cyprus)
• Out of the 920.000 anti-personnel landmines that the Turkish army laid in borders of the country, 660.000 were laid along the Syrian border.
• One landmine per 500 square meters can be expected.
• Most of the land in near the Turkish-Syrian border falls under the legal category of “Forbidden Military Zone in the First and Second Degrees” (i.e., public land administrated by the Turkish military).
• Some of it is formerly privately-owned farmland nationalized during the 1956 demarcation.
• In 1956 when smugglers shot two Turkish customs agents dead, the Turkish army laid mines along Turkey’s borders with Syria
• The anti-personnel landmines were meant to discourage the smuggling activity between the two countries. After the beginning of the insurgency of the Kurdistan Workers Party (PKK) in 1984, the Turkish-Syrian border was utilized by the insurgents also, which prompted the Turkish army to lay more anti-personnel landmines between 1989 and 1998.
• Turkey has not led any more anti-personnel landmines since 1998.
• In the 1998-2002 period, the relations between Turkey and Syria warmed up, and as the insurgency subsided, Turkey and Syria held talks to demine the border zone.
• They made a formal agreement in 2003 to that effect.
• Syrians have cleared minefields on the Turkish side of the border and in the buffer zone totaling 250 square meters where they have planted cotton and olive trees.
• Now the Syrians carry out agricultural activities in the Turkish side of the border.
• Production of antipersonnel mines ceased concurrently with a moratorium on the sale and transfer of antipersonnel mines in January 1996. Turkey’s production facilities for antipersonnel mines were then gradually phased out of service. Previously, Turkey had produced both antipersonnel and antivehicle mines.
• The use of antipersonnel mines by Turkish Armed Forces was banned by a directive from the Chief of General Staff on 26 January 1998
• During the Ecevit government, in the same direction with the recommendatory decision of the NSC, the Council of Ministers made the decision to demine the border. But no action was taken.
• As of late 2002, the Turkish army had only cleared a total of 14.000 landmines in the entire country, at a rate of 400/year.
• In 2003, the Turkish army bought one Bozena flail system from Slovakia and one Aardvark flail unit from the United Kingdom. The military had initially planned to buy up to 16 demining machines, including “tiller” type machines in addition to the Bozena and Aardvark, and considered Croatian and German machines, they have not yet purchased any more machines.
• Although they estimated to complete the task by themselves in two to three years, this obviously is not realistic at their current nationwide rate of 4.000/year, given the 660.000 mines along the Syrian border.
• Bu nedenler mayınların kaldırılması tekrar gündeme gelmiş, konu önce KKK’ye daha sonra Milli Savunma Bakanlığı’na havale edilmiş, bakanlıkça teklif toplanmış, çok yüksek maliyet (milyar doların üstünde) ve ihale yapılması işinde uzman olunmadığı gerekçesiyle konu işin uzmanı Maliye Bakanlığı’na havale edilmiş.
• Milli Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri Kurmay Albay Mustafa Küçükayan: “Yapılan incelemeler neticesinde, teçhizatın tedariki durumunda mayın temizleme faaliyetinin özeliği nedeniyle, bakım, onarım, işletme ve idame konularında sorunlarla karşılaşılabileceği, temizleme faaliyetinin uzun zaman alacağı ve bu maksatla tahsis edilen kaynağın çok üzerinde yüksek bir maliyetle gerçekleştirilebileceği belirlenmiştir.
• Yapılan incelemeler sonucunda ihale bedellerinin astronomik rakamlara ulaşması ve MSB bütçesinde bu miktarda ödeneğin bulunmaması sebebiyle mayın temizleme faaliyetinin Maliye Bakanlığı’nca daha maliyet etkin olarak ihale edilebileceği değerlendirilmiş ve bu amaçla yapılacak ihalenin planlama ve icra aşamalarında TSK tarafından uzman personel desteği sağlanarak Maliye Bakanlığı’nca gerçekleştirilmesinin daha uygun olacağı kararlaştırılmıştır.
• Maliye Bakanlığı, bütçe imkânları ile karşılanmasının mümkün olmayacağını değerlendirerek, bu hizmet alımı ihalesinin “Yap-İşlet-Devret” usulü ile yapılmasına karar vermiştir
• 15 Şubat 2006 tarihinde Mardin ilinde yapılan ihaleye üç ayrı firma teklif vermiştir.
• İhaleye teklif veren firmalar:
• İsraillilerin Ortak Girişimi: İsrailli üç adet mayın temizleme firması ile İsrailli tarım firması (TAHAL vb) yerli ortak olarak seçtikleri Sarsılmaz Şirket ile beraber teklif vermiştir.
• Antakya’dan Mavi Deniz adlı tarım firması ile Quadro adlı İsrail firması, diğeri Alman üç ayrı mayın temizleme firması ve bir tarım firmasının (İsrail firması deniliyor) ortak girişimi: Bu ortak girişimde mayın temizleme ihalesinde ihale makamı ve kıta amiri olan Maliye Bakanı’nın oğlunun ortak girişimin (gizli) ortağı olduğu mayın temizleme işini takip eden çok sayıda yerli firma tarafından duyum olarak iletilmektedir.
• Countermine Şirketi: Hırvatistan’da Hırvatistan firması olarak faaliyet gösteren, aslında İsveçli bir endüstri mühendisine ait olan firma. Countermine Şti.’nin MOTT adlı bir İsrail şirketini kamufle ettiği ve esas patron şirketin OFER ailesi olduğu söyleniyor.
• Yerli firmalar ihale ticari açıdan kazançlı olmadığından, Mardin ilinde mayın temizlemek ve tarım yapmak için teklif verememişlerdir
• NAMSA (NATO Maintenance and Supply Agnecy), kuruluşunun gereği olarak kar amacı olmadan “NO LOSS NO PROFIT” anlayışı ile görev yapan bir lojistik kuruluştur. NAMSA is an institution
• 1998 yılından bugüne kadar NAMSA tarafından imha edilen kara mayınlarının sayısı 3 milyondur. NAMSA halen Afganistan’da Kabil ve Kandahar meydanlarının etrafındaki mayınların temizliği işini yapıyormuş ve bu işlerin finansmanı NATO ENF bütçesinden karşılanıyormuş.
• Türkiye’nin Suriye sınırındaki mayınların temizlenmesi konusunda bizim Maliye Bakanlığımız NAMSA ile temas etmiş, ancak daha sonra bu işi NAMSA’nın katkısı olmadan kendisi yapmaya karar vermiş.
• Yb. Peter: “We too were surprised that the Finance Ministry were taking the lead in this demining business, and that is the main reason we offered our help, because it seemed likely they would get the wrong advice from sources with vested interests, as often happens with such projects. İf they had taken our advice, any questions could have been deflected to NAMSA. We are stil interested.
• In June 2004, PKK/Kongra-Gel and HPG ended a unilateral cease-fire they called in 1999 in favor of a future, bilateral cease-fire.
• In 2005-2006 numerous mine incidents were reported in the media as armed attacks intensified, with the PKK/Kongra-Gel usually cited as responsible for using the mines. As reported in the media, most incidents involved antivehicle mines, including command-detonated mines.
• Turkey attended the Sixth Meeting of States Parties in Zagreb, Croatia in November-December 2005.
• She made a statement on universalization “which assigns... certain tasks to the States Parties concerning ‘armed non-state actors,’ provided that they are ‘in a position to do so’ and ‘as appropriate.’ Therefore... we take the view that when engagement with ‘armed non-state actors’ is contemplated, the concerned State Party should be informed and its consent would be necessary for such an engagement to take place.”
• On 18 July 2006, the Kurdistan Workers’ Party committed to a ban on antipersonnel mines by signing the Geneva Call Deed of Commitment.
• In the last 50 years, more than 3.000 people (mostly civilians) killed and about 7.000 maimed by the landmines.
• The countrywide landmine casualty: about 900 killed and 1.000 injured in the last two decades
